Mãn nguyệt quá hải: Người Viking, đại dương và thiên văn học (Kỳ 2)

TINH THẦN VIKING & TẠO TÁC TOURBILLON RISING OF THE VIKINGS

Ánh trăng vốn dĩ đa tình và luôn mang đến nhiều sự quyến rũ, luôn kiên nhẫn dõi theo dòng lịch sử phát triển của nhân loại, đâu đó xuất hiện những điểm sáng và tính tích cực thú vị đã trở thành một phần của trí tưởng tượng tập thể.

Nhà thơ Huỳnh Mai từng viết: “Dòng sông em bắt đầu từ anh. Cũng là nơi bắt đầu nỗi nhớ. Sông mải miết tìm về nơi gặp gỡ. Nơi sông và biển giao hòa”. Sự giao thoa giữa ngành chế tác đồng hồ và hàng hải luôn là nỗi da diết, trăn trở của một watchmaker người Việt mang nhiều hoài bão như bản thân người viết bài này, tôi ấp ủ thai nghén chế tác một chiếc đồng hồ thủ công tinh xảo, phần nào mang tính tự ái dân tộc và thỏa lòng thượng tôn tinh thần hàng hải. Tourbillon Rising of the VIKINGS ra đời sau 247 ngày đam mê tích cực, hoài niệm về một nền văn minh Trung Cổ, với ý tưởng trái tim tourbillon sẽ là mặt trăng và bánh xe gai sẽ là sao Thiên Lang navigator – điều hướng cho những chuyến hải trình vô định.

Vì sao tôi chọn Viking? Qua nhiều năm phiêu bạt trời Âu, điều ngạc nhiên đầy thú vị trong tôi là nơi nào cũng mang dấu ấn lạ kỳ từ những chiến binh của vùng bán đảo Scandinavia, họ là những nhà thám hiểm, thương nhân tài ba với sức mạnh đến từ lẽ sống đề cao thể chất và khí phách oai hùng còn lưu mãi giá trị tích cực tới ngày nay, kể từ khi họ lần đầu tiên khám phá những vùng đất xa xôi cách đây hàng bao thế kỷ. Nếu vó ngựa quân Mông Cổ thảo phạt trên đất liền ở phía Đông thì người Viking khiến những vùng biển phía Tây phải “dậy sóng”. Đánh giá cho rằng họ chỉ là những kẻ man rợ là hoàn toàn sai lầm.

Thời đó, người Viking chưa biết đến Kitô giáo. Niềm tin vào các vị thần trong thần thoại Bắc Âu khiến các chiến binh Viking luôn hăng say chiến đấu một mất một còn. Sử thi cổ Bắc Âu nhấn mạnh rằng, một chiến binh đích thực thì phải chết tại trận tiền và sẽ trở thành người được cư ngụ tại Valhalla (nơi ngự tiền của các thần linh) sau khi chết, cùng với các vị Thần khác.

Một chiến binh Viking nếu chết vì tuổi già hoặc chết trên giường bệnh thì linh hồn sẽ bị đọa đày ở chốn âm phủ tối tăm lạnh lẽo (Hel). Người chiến binh đích thực rất sợ cái chết như thế, do vậy họ luôn chiến đấu với tinh thần dũng cảm can trường.

Sở dĩ người Viking là những chiến binh mạnh mẽ, bởi họ có phong cách sống không ngồi yên từ lúc rạng đông cho tới khi chạng vạng, rồi màn đêm buông xuống. Tinh thần và thông điệp tích cực đó từ họ đã luôn thức tỉnh tâm thái tôi mỗi ngày, kể cả người nam hay người nữ Scandivanian, họ thức dậy đi kiếm củi, đóng những chiến thuyền drakar, ra khơi, săn bắn hoặc làm rẫy. Khái niệm rảnh rỗi chính là những mầm mống mang tính sát thương cao nhất, cuộc vật lộn nảy lửa trong tiềm thức đầy bản lĩnh ấy đã sản sinh ra khí chất dữ dội can trường được trui rèn qua bao năm tháng sinh tồn và những di sản tiến bộ.

“Viking” đại diện cho tinh thần chiến binh, tình bằng hữu & sự bình đẳng giới.

“Trong xã hội người Viking, nếu người phụ nữ bị đối xử tệ bạc, cô ấy có thể đâm con dao vào mạn sườn của người đàn ông, hoặc cô ấy sẽ li dị cùng với số tài sản xứng đáng” – Nhà sử học Justin Pollard chia sẻ về sự bình đẳng giới trong một xã hội có phần văn minh cấp tiến vào thời kỳ ấy, đến từ việc một số không nhỏ phụ nữ Viking được huấn luyện trở thành các chiến binh tài giỏi, còn được gọi là “shieldmaidens”.

Tính tôn trọng “tình bằng hữu” của người Scandinavian được đề cao, không chỉ có giữa người cùng đẳng cấp mà còn văn minh hơn thế, tình bằng hữu phải hình thành giữa thuyền trưởng và thủy thủ đoàn, là những người anh em với tình đồng chí. Nếu thời đại ngày nay, việc đàn ông chia sẻ quá nhiều cảm xúc sẽ bị cho là yếu mềm thì những người đàn ông Viking lại nâng những ly rượu to đùng ca tụng nhau hết cả đêm ngày. “Phong cách sống của người đàn ông hiện đại ít sự gần gũi thân thiện hơn và đi tới trầm cảm, có thể gây nguy hiểm tới cả tâm lý và thể chất. Có lẽ tình cảm gắn bó mới là thứ nâng đỡ những chiến binh Viking trở thành tộc người vĩ đại.” – Theo Giáo sư Tâm lý Thomas Joiner.

Chú thích: 
*Trích dẫn nguồn từ một số chú thích tại bảo tàng L’Anse aux Meadows, thuộc bang Newfoundland và Labrador của Canada. 
*Thông tin tham chiếu được tổng hợp từ một số tư liệu: 
• GREAT AGES OF MAN by Timeline Books 
• The DISCOVERERS by Daniel J. Boorstin 
• LORDS OF THE SEAS – The Epic Story of the Athe - nian Navy and The Birth of Democracy by John R. Hale 
• SEAPOWER STATES by Andrew Lambert 
• The BATTLE OF SALAMIS by Barry Strauss

Xem Kỳ 1

Bài: Phong Huỳnh - Watches Columnist