Cuộc khủng hoảng nợ của Evergrande đang diễn ra như thế nào?

Evergrande (tập đoàn bất động sản lớn thứ 2 ở Trung Quốc, đang chịu khoản nợ hơn 300 tỷ USD) đã tiến gần đến bờ vực vỡ nợ mà các nhà đầu tư lo ngại, lỡ thời hạn thanh toán là một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy ban lãnh đạo của họ đang gặp khó khăn nghiêm trọng.

Các nhà đầu tư đang lo ngại, với món nợ 305 tỷ USD cùng với tình hình cạn kiệt tiền mặt hiện tại, nếu Evergrande sụp đổ ,có thể sẽ gây ra rủi ro cho hệ thống tài chính của Trung Quốc và tạo ảnh hưởng không tốt trên toàn thế giới.

Nguồn tin của Reuters cho biết đã đến thời hạn trả 83,5 triệu USD tiền lãi trái phiếu, nhưng các trái chủ đã không được thanh toán cũng như không nhận được tin tức hay thông báo gì từ Evergrande. Evergrande hiện đang ở trong tình trạng nguy hiểm, khó lường và bắt đầu thời gian ân hạn 30 ngày. Nếu không có khả năng thanh toán trong giai đoạn này, đó có lẽ sẽ là dấu chấm hết cho tập đoàn bất động sản Trung Quốc.

"Đây là khoảng thời gian im ắng khá kỳ lạ vì không ai muốn chấp nhận rủi ro lớn trong giai đoạn này", Howe Chung Wan, người đứng đầu mảng thu nhập cố định khu vực châu Á của Công ty đầu tư toàn cầu tại Singapore cho biết. "Chưa có tiền lệ nào về điều này với quy mô của Evergrande, chúng ta phải theo dõi tình hình trong vòng mười ngày tới sẽ diễn ra như thế nào trước khi Trung Quốc bước vào kì nghỉ lễ Quốc khánh”.

Ngân hàng Trung Ương Trung Quốc tiếp tục bơm tiền vào hệ thống ngân hàng hôm thứ Sáu tuần trước, đây được coi là tín hiệu hỗ trợ thị trường. Nhưng các nhà chức trách lại hành động ngược lại khi im lặng trước tình trạng khó khăn của Evergrande và truyền thông Trung Quốc cũng không đưa ra động thái nào về một gói giải cứu.

(3333.HK) đã bổ nhiệm cố vấn tài chính và cảnh báo vỡ nợ vào tuần trước, thị trường toàn cầu giảm mạnh vào thứ Hai do lo ngại về những ảnh hưởng xấu có thể xảy ra, mặc dù hiện đã ổn định trở lại. Câu hỏi hóc búa đối với các nhà hoạch định chính sách là họ có thể áp đặt kỷ luật tài chính ở mức độ như thế nào mà không gây ra bất ổn xã hội, vì sự sụp đổ của Evergrande có thể đè bẹp thị trường bất động sản vốn chiếm đến 40% tài sản hộ gia đình Trung Quốc.

Các cuộc biểu tình của các nhà cung cấp, người mua nhà và nhà đầu tư vào tuần trước cho thấy sự bất mãn có thể tăng lên trong trường hợp một vụ vỡ nợ gây ra khủng hoảng cho các chủ đầu tư khác. Evergrande đã hứa sẽ ưu tiên các nhà đầu tư và giải quyết một khoản nợ bằng phiếu giảm giá đối với trái phiếu trong nước trong tuần này. Nhưng họ không nhắc gì về khoản thanh toán lãi suất ra nước ngoài đến hạn vào thứ Năm hoặc khoản thanh toán 47,5 triệu đô-la đến hạn vào tuần tới.

Các trái chủ bắt đầu nghĩ rằng có thể mất một tháng hoặc lâu hơn trước khi mọi thứ trở nên rõ ràng hơn, còn thị trường thì cho rằng mức “lỗ dự kiến” sẽ tăng đối với các trái chủ. "Định giá thị trường hiện tại cho thấy các nhà đầu tư vào trái phiếu đô-la của Evergrande có khả năng phục hồi rất ít", Jennifer James, nhà quản lý danh mục đầu tư và phân tích thị trường mới nổi tại Janus Henderson Investors cho biết.

Bà cho rằng: “Kết quả dễ thấy nhất là công ty sẽ ngồi lại với các chủ nợ để thu xếp đi đến một thỏa thuận tái cơ cấu", đồng thời cảnh báo rằng nếu thỏa thuận đó được xử lí không đúng cách, thì "sự mất niềm tin có thể gây ra tác động xấu”.

Thị trường toàn cầu đã bắt đầu hồi phục sau khi tình hình tài chính của Evergrande gây ra một đợt bán tháo mạnh, mức giao dịch cho thấy cuộc khủng hoảng này có thể kiềm chế được. Chỉ có khoảng 20 tỷ USD trong tổng nợ của Evergrande là nợ nước ngoài. Tuy nhiên, rủi ro trong nước là rất lớn vì lĩnh vực bất động sản của Trung Quốc là một kho tài sản khổng lồ. “Doanh số bán và đầu tư nhà ở chắc chắn sẽ chậm hơn nữa - điều này sẽ làm giảm gần 1% mức tăng trưởng GDP”, Các chuyên gia phân tích tại Societe Generale cho biết. "Các nhà hoạch định chính sách chờ đợi càng lâu, rủi ro suy thoái nền kinh tế càng tăng cao".

Tuy nhiên, các chuyên gia tại BoFA Global Research tin rằng chính quyền Trung Quốc sẽ có thể ngăn chặn bất kì sự ảnh hưởng nào của Evergrande. “Trung Quốc có cả quyết tâm lẫn công cụ để ngăn chặn cuộc khủng hoảng lần này. Việc để cuộc khủng hoảng tiếp tục leo thang có thể đe dọa đến mục tiêu chính là ổn định xã hội ”, họ phân tích trong một báo cáo gần đây.

Cho đến hiện tại, có rất ít dấu hiệu của sự can thiệp chính thức. Đợt bơm tiền 270 tỷ nhân dân tệ (42 tỷ USD) của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc trong tuần này là khoản tiền lớn nhất kể từ tháng 1 và đã giúp cổ phiếu chững lại đà giảm.

Tổng tài sản và tổng nợ phải trả của Evergrande Soure: Reuters/Refinitiv Eikon

Cổ phiếu của Evergrande đã giảm khoảng 13% vào thứ Sáu vừa rồi, trong khi cổ phiếu của mảng xe điện (0708.HK) giảm 20% xuống mức thấp nhất trong 4 năm. Trái phiếu của họ giảm nhẹ và trái phiếu nước ngoài cùng các khoản thanh toán cũng sắp đến hạn, lần cuối cùng giao dịch chỉ ở mức 30 cents so với đồng đô-la và lượng giao dịch khá nhỏ giọt.

Nguồn tin của Bloomberg Law cho biết các nhà quản lý đã yêu cầu Evergrande tránh vỡ nợ trong thời gian ngắn. Ngược lại, tờ Wall Street Journal lại dẫn lời các quan chức giấu tên cho hay, nhà chức trách đã yêu cầu chính quyền địa phương chuẩn bị cho sự sụp đổ của Evergrande.

Chan, Trợ lý giám đốc nghiên cứu thu nhập cố định tại Bondsupermart phân tích: “Rõ ràng là Evergrande sẽ tận dụng thời gian ân hạn 30 ngày để xem liệu còn cơ hội thay đổi tình hình triển hoặc sự hướng dẫn nào từ chính phủ hay không”.

Bài: Nguyễn Tâm - theo reuters.com