Câu chuyện về May Morris: “Nữ anh hùng thầm lặng” của Nghệ thuật & Thủ công

May Morris, Vải treo thêu, 1891, Bảo tàng Quốc gia Scotland, Edinburgh, Vương quốc Anh

Sở hữu hàng loạt thiết kế thêu sáng tạo và tinh thần hoạt động không ngừng nghỉ, May Morris đã đóng góp một phần không nhỏ vào sự phát triển của phong trào Nghệ thuật & Thủ công. Dù chưa được biết đến rộng rãi như cha mình, bà vẫn xứng đáng được ghi nhận là một trong những nhân vật quan trọng của thời kỳ này. 

Sinh ra trong một gia đình nghệ sĩ, May Morris từ nhỏ đã được bao bọc bởi một không gian sáng tạo. Cha bà, William Morris, là một trong những nhân vật hàng đầu của phong trào Nghệ thuật & Thủ công, còn mẹ bà, Jane Morris, là một người mẫu nghệ thuật và thợ thêu tài năng. Chính trong không gian gia đình này, May Morris đã được thừa hưởng tài năng nghệ thuật và tinh thần sáng tạo.

May Morris đang làm việc trên khung thêu, Bảo tàng William Morris, London, Vương quốc Anh

Tuổi thơ của May Morris là một bức tranh đầy màu sắc. Lớn lên trong ngôi nhà Red House tràn đầy nghệ thuật, bà được bao bọc bởi những câu chuyện cổ tích, những tác phẩm thêu tinh xảo và không gian làm việc tràn đầy cảm hứng. Cha mẹ bà, những nghệ sĩ tài ba, đã truyền cảm hứng và tạo điều kiện để May Morris khám phá và phát triển tài năng của mình. Bà không chỉ được học tập tại một ngôi trường tiến bộ mà còn được tự do sáng tạo, tạo ra những mẫu thiết kế độc đáo.

Sự nghiệp bắt đầu và những sáng tạo trong thêu thùa: Từ đầu những năm 1880, May Morris đã là một thành viên không thể thiếu của Morris & Co. Với kiến thức sâu sắc về phong cách của gia đình, bà đã đóng góp vào việc tạo ra những sản phẩm dệt may thủ công tinh xảo, đồng thời mang đến những nét độc đáo riêng trong các thiết kế của mình.

May Morris, Giấy dán tường hoa nhài, 1883, Bảo tàng William Morris, London, Vương quốc Anh

Mẫu giấy dán tường Honeysuckle với những bông hoa nhỏ nhắn, tinh tế đã nhanh chóng trở thành một trong những sản phẩm bán chạy nhất của công ty, góp phần làm nên tên tuổi của Morris & Co.

Bên cạnh đó, May Morris còn là một người truyền bá kiến thức về nghệ thuật thủ công. Bà đã tổ chức nhiều khóa học và hội thảo, chia sẻ kinh nghiệm và kiến thức sâu rộng của mình về lịch sử và kỹ thuật thêu truyền thống.

Một nhà lãnh đạo tài ba trong lĩnh vực thêu: Ở tuổi 23, May Morris đã được giao trọng trách đứng đầu xưởng thêu của Morris & Co. Với tài năng và kinh nghiệm của mình, bà đã điều hành xưởng thêu trong hơn một thập kỷ, từ khâu thiết kế, sản xuất đến quản lý nhân viên.

Dưới sự dẫn dắt của May Morris, Morris & Co. đã giới thiệu một loạt các sản phẩm thêu tuyệt đẹp, bao gồm tranh treo tường, vỏ gối, khăn trải bàn và màn chắn, cùng với các tác phẩm đặt hàng và bộ kit thêu tự làm. Hợp tác với cha và các đồng nghiệp, May Morris đã đóng góp đáng kể vào việc xây dựng hình ảnh độc đáo của công ty.

May Morris, Maids of Honour, khoảng những năm 1890, Bảo tàng William Morris, London, Vương quốc Anh

"Maids of Honour" là một trong những tác phẩm thêu nổi bật nhất của May Morris trong giai đoạn này. Bức tranh tròn thêu sáng rực rỡ này thể hiện rõ tài năng nghệ thuật và sự tỉ mỉ của bà. Với sự kết hợp tinh tế giữa các mũi kim thêu khác nhau trên nền vải mỏng, Morris đã tạo ra một tác phẩm sống động như thật. Những câu thơ của nhà thơ người Anh thế kỷ 17, Robert Herrick, được thêu viền xung quanh họa tiết hoa chính bằng chữ viết Gothic. Bốn con chim với đôi cánh dang rộng như đang ngắm nhìn vào bức tranh từ bốn góc.

Mary Annie Sloane, May Morris in the Tapestry Room at Kelmscott Manor, 1912, Bảo tàng William Morris, London, Vương quốc Anh

Là trong những nghệ sĩ tài năng nhất của phong trào Nghệ thuật & Thủ công, bà đã phải đối mặt với những rào cản lớn trong sự nghiệp của mình. Dù cha của bà, William Morris, là người sáng lập ra phong trào này nhưng các hội nghệ sĩ thời đó lại không hề mở cửa đón nhận phụ nữ. Sự bất công này càng làm nổi bật tài năng và nghị lực của May Morris, người đã không ngừng đấu tranh để khẳng định vị trí của mình trong một thế giới vốn dành riêng cho nam giới.

May Morris, Thiết kế cho ghế thêu cuộn lá và hoa, khoảng những năm 1890, Bảo tàng William Morris, London, Vương quốc Anh

Suốt cuộc đời, May Morris luôn tích cực tham gia các hoạt động xã hội. Bà không chỉ là một nghệ sĩ tài năng mà còn là một nhà hoạt động vì quyền bình đẳng. May Morris đã đồng sáng lập Hội Nghệ thuật Phụ nữ vào năm 1907, nhằm tạo điều kiện cho phụ nữ có cơ hội thể hiện tài năng của mình. Bên cạnh đó, bà còn tham gia các cuộc đấu tranh chống lại bất công xã hội, cổ vũ cho một xã hội công bằng và nhân văn hơn.

May Morris, với tư cách là một nghệ sĩ và nhà nghiên cứu, đã dành trọn sự nghiệp của mình để phục vụ cho nghệ thuật. Những năm cuối đời, bà đã tập trung vào việc bảo tồn và phát huy di sản của cha mình, William Morris. Qua việc biên soạn và giới thiệu 24 tập toàn tập các tác phẩm của ông, May Morris không chỉ thể hiện lòng kính trọng đối với cha mà còn đóng góp to lớn vào việc quảng bá văn hóa và nghệ thuật Anh.

Bài: Navigator Media