“At the Moulin Rouge, The Dance” - Henri de Toulouse-Lautrec - Đêm sôi động ở Paris

Henri de Toulouse-Lautrec, At the Moulin Rouge, The Dance, 1890, Bảo tàng Nghệ thuật Philadelphia

"At the Moulin Rouge, The Dance" của Henri de Toulouse-Lautrec là một bức tranh sống động miêu tả cuộc sống về đêm sôi động của Paris vào cuối thế kỷ 19. Với những nét vẽ táo bạo và màu sắc rực rỡ, Toulouse-Lautrec đã đưa chúng ta đến một không gian tràn đầy năng lượng, nơi mọi người cùng hòa mình vào điệu nhảy. Bức tranh không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật, mà còn là một lời mời gọi chúng ta khám phá một góc khuất của xã hội Pháp thời bấy giờ.

Henri de Toulouse-Lautrec (1864-1901), một quý tộc người Pháp, đã chọn một con đường nghệ thuật hoàn toàn khác biệt. Thay vì cuộc sống xa hoa của giới thượng lưu, ông say mê khám phá và phản ánh cuộc sống của những người dân bình thường, đặc biệt là giới nghệ sĩ và những người làm nghề ở Paris. Với những bức tranh đầy màu sắc và góc nhìn độc đáo, Toulouse-Lautrec đã trở thành một trong những họa sĩ có ảnh hưởng nhất của trường phái Hậu ấn tượng, góp phần định hình nên nghệ thuật hiện đại.

Paul Sescau, 1894, ảnh chụp Henri de Toulouse-Lautrec, Bảo tàng Toulouse-Lautrec, Albi, Pháp

Toulouse-Lautrec đã dành phần lớn cuộc đời mình tại Montmartre, một khu phố nghệ sĩ sôi động ở Paris. Chính môi trường sáng tạo này, cùng với những người bạn nghệ sĩ tài năng như Monet và Renoir, đã nuôi dưỡng tài năng của ông. Sự kết hợp giữa phong cách hội họa Nhật Bản và những quan sát tinh tế về cuộc sống ở Paris đã tạo nên một phong cách hội họa độc đáo, giúp Toulouse-Lautrec trở thành một trong những họa sĩ nổi tiếng nhất.

Moulin Rouge, hay còn gọi là "Cối xay đỏ", ra đời vào năm 1889 và nhanh chóng trở thành một biểu tượng của cuộc sống về đêm sôi động ở Paris. Nơi đây là điểm đến của mọi tầng lớp xã hội, từ những người lao động bình dân cho đến giới thượng lưu. Moulin Rouge không chỉ là một phòng khiêu vũ mà còn là một không gian nghệ thuật đa dạng, với những buổi trình diễn nhạc, kịch, và cả những trò chơi giải trí thú vị.

Henri de Toulouse-Lautrec, Art Moulin Rouge, 1982–1985, Viện Nghệ thuật Chicago, Chicago, IL, Hoa Kỳ

Cuộc sống sôi động tại Moulin Rouge đã cung cấp cho Toulouse-Lautrec một kho tàng hình ảnh vô cùng phong phú. Qua những bức tranh của mình, ông đã khắc họa chân thực và sinh động mọi góc cạnh của cuộc sống về đêm ở Paris, từ những điệu nhảy cuồng nhiệt cho đến những khoảnh khắc thư giãn của khách hàng.

Toulouse-Lautrec đã mang tinh thần của nghệ thuật Ukiyo-e Nhật Bản vào những tác phẩm quảng cáo cho Moulin Rouge. Ông đã sử dụng những đường nét mạnh mẽ, màu sắc tươi sáng và bố cục đối xứng để tạo ra những poster đầy sức sống và thu hút sự chú ý của công chúng. Hình ảnh La Goulue và Valentine "the Boneless" trong poster này là một ví dụ điển hình cho sự kết hợp hài hòa giữa phong cách phương Tây và phương Đông.

Henri de Toulouse-Lautrec, Moulin Rouge–La Goulue, 1891, Bảo tàng Nghệ thuật Indianapolis, Indianapolis, IN, Hoa Kỳ.

Sự kỳ diệu của Cabaret!

Bức tranh tràn đầy sức sống với những hình ảnh sinh động và bảng màu rực rỡ. Hình ảnh người phụ nữ quý tộc trong chiếc váy hồng nổi bật giữa đám đông, tạo thành một điểm nhấn ấn tượng. Các đường nét màu đỏ chạy dọc bức tranh, từ đôi chân của vũ công đến chiếc áo khoác của người phục vụ, tạo nên một cảm giác nhộn nhịp và sôi động. Toulouse-Lautrec đã sử dụng kỹ thuật hội họa đặc biệt để tạo nên không gian sâu và rộng trong bức tranh. Các cột dọc ở phía sau và những chiếc đèn chùm lớn tạo ra hiệu ứng ánh sáng và bóng tối, làm nổi bật các nhân vật trong bức tranh. Cách bố trí các hình khối và đường nét trong tranh cũng gợi cảm giác chuyển động và nhịp điệu.

Những bóng xanh lá cây đậm tạo nên một sự tương phản mạnh mẽ với sàn nhảy bóng loáng, sáng màu hơn, phản chiếu hình ảnh của các vũ công. Sự đối lập giữa màu đỏ và xanh lá cây, hai màu sắc bổ sung, tạo nên một cảm giác căng thẳng và kịch tính cho toàn bộ bức tranh.

Phía sau bức tranh, dòng chữ “Valentine the Boneless đang dạy những người mới” đã tiết lộ một câu chuyện thú vị. Valentin, một vũ công và nghệ sĩ xiếc tài năng với biệt danh “người xương xẩu”, đang truyền dạy kỹ năng nhảy cho một cô gái trẻ. Bức tranh sống động này đã ghi lại khoảnh khắc thầy trò đang say mê với điệu nhảy, tạo nên một không khí sôi động và đầy hứng khởi của Moulin Rouge.

Một cô gái trẻ đang say mê tập luyện điệu can-can. Mặc dù ăn mặc khá kín đáo với đôi ủng cao gót, nhưng chính đôi mắt cá chân hờ hững lộ ra đã khiến cô trở thành tâm điểm chú ý. Động tác này không chỉ thể hiện sự khéo léo của vũ công mà còn phản ánh một tinh thần tự do và phóng khoáng của giới trẻ thời đó.

Trong không khí náo nhiệt của phòng khiêu vũ, một bóng hồng quý phái nổi bật với bộ váy màu hồng. Bà đứng lặng lẽ, lưng quay về phía người xem, ánh mắt hướng xuống. Hình ảnh của bà tạo nên một sự tương phản thú vị với sự sôi động xung quanh. Đó là hình ảnh của một thế giới khác, một thế giới thanh lịch và kín đáo, đang tồn tại song song với thế giới đầy màu sắc của Moulin Rouge.

Ở phía xa, một người pha chế đang bận rộn pha chế đồ uống và trò chuyện thân mật với một người phụ nữ. Gần đó, một nhân vật có hình dáng kỳ lạ, gợi liên tưởng đến một bộ xương đầu lâu, thu hút sự chú ý. Nhiều nhà phê bình nghệ thuật cho rằng nhân vật này chính là hình ảnh ẩn dụ về cha của Toulouse-Lautrec.

Muốn nắm bắt trọn vẹn sự cuốn hút của Moulin Rouge qua lăng kính của Lautrec là điều không hề dễ dàng. Bức tranh "The Dance" như một khung hình cắt ra từ một thước phim, ghi lại những khoảnh khắc sống động nhất của cuộc sống về đêm Paris. Với tài năng thiên bẩm, Lautrec đã thổi hồn vào từng nhân vật, từng cử động, tạo nên một bức tranh đầy sức sống và cuốn hút.

Bài: Linh Phan - Theo Daily Art Magazine